Wprowadzenie
Rak nabłonkowy jajnika (EOC) w większości przypadków wykrywany jest w zaawansowanym stadium, co wymaga złożonego leczenia. Standardowy schemat terapeutyczny obejmuje pierwotną operację cytoredukcyjną (PCRS) z następującą chemioterapią. Jednak coraz częściej stosuje się alternatywne podejście, polegające na podaniu chemioterapii neoadjuwantowej (NACT) przed chirurgicznym usunięciem nowotworu. W artykule analizujemy skuteczność i bezpieczeństwo obu metod, bazując na dostępnych badaniach klinicznych.
Standardowe podejście: PCRS z chemioterapią
Tradycyjnie leczenie zaawansowanego raka jajnika rozpoczyna się od operacji cytoredukcyjnej, której celem jest jak największe zmniejszenie masy guza. Po operacji pacjentkom podaje się chemioterapię opartą na związkach platyny, mającą na celu eliminację pozostałych komórek nowotworowych. Jakkolwiek PCRS jest skuteczne u wielu pacjentek, wiąże się z wysokim ryzykiem powikłań, a w niektórych przypadkach nie jest możliwe przeprowadzenie radykalnej cytoredukcji.
Chemioterapia neoadjuwantowa: alternatywa dla PCRS
NACT polega na podaniu chemioterapii przed operacją, co pozwala na zmniejszenie guza i potencjalnie ułatwia jego chirurgiczne usunięcie. Po NACT przeprowadza się operację cytoredukcyjną, a następnie kontynuuje chemioterapię. To podejście pozwala na lepsze przygotowanie pacjentki do zabiegu, poprawiając jej stan ogólny oraz zmniejszając ryzyko powikłań.
Przegląd wyników badań klinicznych
W meta-analizie obejmującej pięć randomizowanych badań klinicznych, w których uczestniczyło łącznie 1774 kobiet, porównano obie strategie leczenia. Wyniki wskazują na brak istotnych różnic w całkowitym przeżyciu (OS) między grupą NACT a PCRS (HR 0.96, 95% CI 0.86–1.08). Podobnie nie zaobserwowano znaczącej różnicy w przeżyciu wolnym od progresji (PFS) (HR 0.98, 95% CI 0.88–1.08).
Korzyści i ryzyko związane z NACT
Ponieważ NACT zmniejsza masę guza przed operacją, wiąże się z pewnymi korzyściami chirurgicznymi:
- Znaczące zmniejszenie śmiertelności pooperacyjnej (0.4% vs. 3.3% w grupie PCRS, RR 0.18, p=0.002).
- Zmniejszone ryzyko poważnych powikłań chirurgicznych (6% vs. 29% w PCRS, RR 0.22, p<0.001).
- Zmniejszone zapotrzebowanie na resekcję jelit (13% vs. 26.6% w PCRS, RR 0.47, p=0.007).
- Mniejsza potrzeba wytworzenia stomii (5.8% vs. 20.4% w PCRS, RR 0.29, p=0.009).
Jakość życia pacjentek
Badania pokazują, że globalna jakość życia kobiet poddanych NACT może być nieco lepsza w krótkim okresie (6 miesięcy), ale na poziomie 12 miesięcy różnice między grupami zanikają. Wpływ na funkcjonalność i objawy związane z chorobą jest niewielki i niejednoznaczny.
Podsumowanie i wnioski
Obie metody leczenia – chemioterapia neoadjuwantowa przed operacją oraz operacja cytoredukcyjna z następową chemioterapią – zapewniają podobne wyniki pod względem przeżycia pacjentek. NACT ma przewagę w zakresie redukcji powikłań chirurgicznych i ryzyka pooperacyjnej śmiertelności, co czyni ją dobrą opcją dla pacjentek, u których istnieje duże ryzyko niewystarczającej cytoredukcji. Wybór metody leczenia powinien być indywidualnie dostosowany do stanu klinicznego pacjentki i konsultowany w wielodyscyplinarnym zespole specjalistów.