Wprowadzenie
Zatorowość płucna (PE) to jedno z poważniejszych schorzeń układu krążenia, które niesie ryzyko wysokiej śmiertelności. W literaturze medycznej istnieją rozbieżności dotyczące wpływu płci na rokowanie u pacjentów z tym schorzeniem. Zrozumienie tego aspektu może pomóc w opracowaniu skuteczniejszych strategii monitorowania i leczenia pacjentów.
Cel badania
Celem przeglądu było określenie, czy płeć (mężczyźni vs. kobiety) stanowi niezależny czynnik prognostyczny śmiertelności u dorosłych pacjentów z ostrą objawową zatorowością płucną.
Metody badawcze
Przegląd obejmował dane pochodzące z baz Cochrane, MEDLINE, Embase i innych, zebrane do 17 lutego 2023 roku. Analizie poddano retrospektywne badania kohortowe, obejmujące dorosłych pacjentów hospitalizowanych z powodu PE w latach 2000–2018. Z uwagi na różne źródła danych i podejście badawcze, wyniki były poddane ocenie ryzyka błędu i precyzji.
Wyniki
- Analiza uwzględniała 7 badań obejmujących 726 293 uczestników z USA, Hiszpanii i Japonii.
- Średni wiek pacjentów wynosił od 62 do 69 lat, a kobiety stanowiły od 46% do 60% uczestników badania.
- Pacjenci byli leczeni różnymi metodami, w tym antykoagulantami, filtrami żyły głównej dolnej i wsparciem hemodynamicznym.
Główne ustalenia
„Dostępne dowody są niejednoznaczne, co do tego, czy płeć jest niezależnym czynnikiem prognostycznym śmiertelności w PE.”
Zaobserwowano, że:
- Kobiety miały nieznacznie niższe ogólne ryzyko śmiertelności po 30 dniach od diagnozy PE (OR 0,81; 95% CI 0,72 do 0,92).
- Jednak inne wyniki nie wskazywały na istotną różnicę między płciami w zakresie krótkoterminowej śmiertelności powiązanej z PE.
- Niepewność dowodów utrudnia jednoznaczne określenie, czy kobiety mają rzeczywistą przewagę w kontekście przeżywalności.
- W przypadku śmiertelności szpitalnej obserwowano niewielki wzrost ryzyka u kobiet (OR 1,11; 95% CI 1,00 do 1,22), jednak dowody były niskiej jakości.
Ograniczenia badania
Wyniki badań ograniczał m.in. niejednolity sposób definiowania płci i brak dokładnego określenia momentu rozpoczęcia rokowania oraz niewystarczające uwzględnienie danych o śmiertelności po jednym roku od rozpoznania PE.
Wnioski
Obecne dowody naukowe są sprzeczne w kwestii roli płci jako niezależnego czynnika prognostycznego u pacjentów z PE. Wyniki sugerują pewną korzyść dla kobiet w postaci niższej śmiertelności krótkoterminowej, ale brak jednoznacznych dowodów na istotne różnice w długoterminowej przeżywalności.
W związku z tym, nie można obecnie zalecić uwzględniania płci jako kluczowego czynnika w przewidywaniu rokowania pacjentów z PE. Jednak dalsze badania mogą pomóc lepiej zrozumieć różnice płciowe w przebiegu tej choroby i zoptymalizować personalizowane podejście do leczenia.