Soczewki kontaktowe są popularnym rozwiązaniem korekcji wzroku, jednak pomimo ich powszechności, znaczna liczba użytkowników boryka się z uczuciem dyskomfortu. Zjawisko to może być krótkotrwałe lub przewlekłe, występując przy różnych czynnikach środowiskowych oraz indywidualnych preferencjach użytkownika. Dyskomfort związany z noszeniem soczewek występuje u od 13% do nawet 75% osób je stosujących, a objawy mogą prowadzić do ograniczenia czasu noszenia soczewek lub całkowitego zaprzestania ich używania. Na przestrzeni lat znaczną popularność zyskały krople nawilżające, które mają na celu złagodzenie tych objawów i poprawienie jakości życia użytkowników soczewek.
Czym jest dyskomfort przy noszeniu soczewek?
Zgodnie z definicją Tear Film and Ocular Surface Society, dyskomfort związany z soczewkami kontaktowymi to stan objawiający się nieprzyjemnymi odczuciami w oku, które mogą pojawiać się epizodycznie lub utrzymywać się. Ten stan może być związany ze zmniejszoną kompatybilnością między soczewką a środowiskiem oka, co kształtuje się pod wpływem:
- Nieodpowiedniego nawilżenia powierzchni oka,
- Nieprawidłowości w warstwach filmu łzowego,
- Nadmiernego zanieczyszczenia soczewki,
- Dysfunkcji gruczołów Meiboma.
Możliwe objawy to zaczerwienienie spojówek, problemy z mruganiem, plamki na rogówce i spojówkach oraz zmiany w okolicy powiek. Nieleczony dyskomfort oczu może nawet prowadzić do zmniejszenia czasu noszenia soczewek bądź ich całkowitego odrzucenia.
Dlaczego krople nawilżające mogą być pomocne?
Krople nawilżające do oczu, znane również jako sztuczne łzy, są jedną z najpopularniejszych metod leczenia dolegliwości oczu związanych z noszeniem soczewek, chociaż badania nie wykazały jednoznacznie ich skuteczności i bezpieczeństwa. Krople, dostępne bez recepty, mają na celu zwilżenie powierzchni oka, co może stworzyć barierę ochronną między soczewką a okiem, zmniejszając tarcie oraz zatrzymując wilgoć w oku. Niektóre produkty zawierają także środki konserwujące, które mogą przedłużyć ich trwałość lub zapobiegać przedostawaniu się bakterii do opakowania, jednak nie są one zalecane do długotrwałego stosowania ze względu na potencjalne drażniące działanie.
Rodzaje kropli do oczu stosowanych przy soczewkach
Krople stosowane przy soczewkach kontaktowych można podzielić na kilka typów w zależności od ich właściwości:
- Krople nawilżające: najczęściej stosowane, zapewniają szybkie ukojenie suchemu oku.
- Krople bez konserwantów: polecane przy długotrwałym użytkowaniu, aby uniknąć podrażnień.
- Krople ze składnikami odżywczymi: wzbogacone o dodatki nawilżające i odżywcze, mogą poprawiać regenerację błony śluzowej.
Każda osoba, która odczuwa dyskomfort związany z noszeniem soczewek kontaktowych, powinna znaleźć te krople, które przynoszą jej największą ulgę, co często wymaga testowania kilku różnych produktów.
Skuteczność kropli nawilżających – co mówią badania?
Wyniki badań są różnorodne, a naukowcy do dziś nie doszli do jednolitego wniosku na temat skuteczności kropli nawilżających w przypadku dyskomfortu przy noszeniu soczewek. W wyniku analizy siedmiu randomizowanych badań klinicznych, w których uczestniczyło 463 dorosłych, stwierdzono, że krople nawilżające mogą przynieść pewną ulgę w porównaniu z brakiem leczenia. W szczególności zauważono możliwe obniżenie dyskomfortu u osób stosujących preparaty nawilżające w porównaniu do osób, które nie stosowały żadnych środków. Wyniki ankiet, w których uczestnicy oceniali poziom dyskomfortu na skali punktowej sugerują, że krople mogą przynosić istotną poprawę, choć wiadomości te są niejednoznaczne i wymagają dalszych badań.
Krople nawilżające vs. roztwór soli fizjologicznej
W badaniach porównano skuteczność kropli nawilżających z roztworem soli fizjologicznej. Okazało się, że różnice w redukcji dyskomfortu były niewielkie, co może sugerować, że samo nadanie wilgotnego środowiska, bez względu na rodzaj zastosowanej substancji, jest kluczowe dla użytkowników soczewek kontaktowych. Jednak wciąż badania te charakteryzują się niską pewnością, a ich wyniki wymagają weryfikacji poprzez dalsze eksperymenty.
Bezpieczeństwo stosowania kropli
Kiedy mówimy o kroplach nawilżających, ważnym aspektem jest także bezpieczeństwo ich stosowania. Zgodnie z dostępnymi danymi, nie zaobserwowano istotnych działań niepożądanych, takich jak zapalenie rogówki bądź zakażenia bakteryjne u użytkowników kropli. Niektóre badania donoszą, że liczba osób rezygnujących ze stosowania kropli z powodu dyskomfortu lub innych problemów była zbliżona do liczby osób z grupy kontrolnej. Tego typu dowody wskazują, że krople nawilżające są bezpiecznym środkiem dla większości osób, jednak zawsze warto monitorować reakcje organizmu, szczególnie przy długotrwałym ich stosowaniu.
Kiedy warto poradzić się specjalisty?
Pomimo dostępności kropli nawilżających bez recepty, osoby odczuwające dyskomfort przy noszeniu soczewek powinny skonsultować się z lekarzem okulistą zwłaszcza wtedy, gdy krople nie przynoszą oczekiwanej ulgi. Specjalista może zdiagnozować przyczynę objawów, które mogą wymagać bardziej zaawansowanego leczenia, na przykład w postaci modyfikacji rodzaju używanych soczewek, leczenia problemów z gruczołami Meiboma lub walki z nawracającymi infekcjami.
Podsumowanie
Dyskomfort przy noszeniu soczewek kontaktowych to powszechny problem, z którym boryka się wielu dorosłych użytkowników. Krople nawilżające stanowią popularne rozwiązanie łagodzące te objawy, chociaż dotychczasowe badania o ich skuteczności przynoszą mieszane rezultaty. Wielu użytkowników doświadcza tymczasowej ulgi, jednak w niektórych przypadkach efekty mogą nie być wystarczające. Z tego powodu dogłębne badania na temat ich skuteczności oraz dalsze konsultacje z lekarzem są kluczowe do prawidłowego leczenia długotrwałych problemów. Tym samym krople nawilżające mogą być częścią strategii ograniczania dyskomfortu, ale nie zawsze oferują ostateczne rozwiązanie problemu.